Viết bài văn nghị luận về một vấn đề đời sống là dạng bài quen thuộc trong chương trình Ngữ văn THCS và THPT. Đề bài thường yêu cầu học sinh nêu quan điểm, lập luận về những hiện tượng, tư tưởng, hành vi trong xã hội hiện đại như lối sống, đạo đức, trách nhiệm cá nhân hay mối quan hệ với cộng đồng. Để viết tốt dạng bài này, học sinh cần biết cách xác định vấn đề, lập dàn ý chặt chẽ và sử dụng lý lẽ, dẫn chứng hợp lý. Bài viết dưới đây maubanhkem sẽ hướng dẫn cách làm bài văn nghị luận đời sống một cách rõ ràng, đi kèm ví dụ thực tế để học sinh dễ áp dụng và đạt điểm cao.

Viết bài văn nghị luận về một vấn đề đời sống mẫu 1

Trách nhiệm cá nhân với cộng đồng và đất nước

Trong xã hội hiện đại, con người không thể sống tách rời mà luôn gắn bó mật thiết với cộng đồng, quốc gia nơi mình sinh sống. Một con người thực sự trưởng thành không chỉ biết chăm lo cho bản thân mà còn phải biết sống có trách nhiệm với xã hội và đất nước. Trách nhiệm cá nhân với cộng đồng không chỉ là nghĩa vụ mà còn là thước đo phẩm chất của một công dân tốt.

Trách nhiệm với cộng đồng bắt đầu từ những điều nhỏ nhặt nhất: giữ gìn vệ sinh nơi công cộng, giúp đỡ người gặp khó khăn, biết lắng nghe và chia sẻ. Xa hơn, đó là tinh thần tuân thủ pháp luật, tích cực tham gia các hoạt động xã hội, sống trung thực, ngay thẳng. Một người biết sống vì cộng đồng luôn biết đặt lợi ích chung lên trên quyền lợi cá nhân khi cần thiết. Họ có ý thức rằng hành vi của mình có thể ảnh hưởng đến người khác, từ đó sống cẩn trọng, trách nhiệm hơn.

Đối với đất nước, trách nhiệm cá nhân càng trở nên quan trọng. Một đất nước chỉ vững mạnh khi mỗi công dân đều có ý thức đóng góp. Trách nhiệm ấy thể hiện rõ trong học tập, lao động và bảo vệ Tổ quốc. Học sinh chăm chỉ học tập, công nhân làm việc hăng say, chiến sĩ giữ vững biên cương – tất cả đều là biểu hiện của tinh thần yêu nước. Không cần những hành động lớn lao, chỉ cần mỗi người tự ý thức được vai trò của mình trong một tập thể, thì xã hội sẽ ngày một tốt đẹp hơn.

Tuy nhiên, trong thực tế, không ít người chỉ biết đến bản thân, sống ích kỷ, thờ ơ với cộng đồng. Đó là một lối sống đáng lên án, vì con người không thể tồn tại nếu không dựa vào cộng đồng. Một người không quan tâm đến người khác sẽ sớm bị cô lập, xa lánh.

Đặc biệt trong những thời điểm đất nước gặp khó khăn – như thiên tai, dịch bệnh – ý thức trách nhiệm cá nhân càng trở nên rõ rệt. Khi một người biết đeo khẩu trang, giữ vệ sinh, hạn chế tụ tập – đó là đang góp phần bảo vệ cả cộng đồng. Khi một người quyên góp, tham gia tình nguyện – họ đang lan tỏa yêu thương và sự gắn kết xã hội.

Sống có trách nhiệm không chỉ là điều nên làm, mà còn là giá trị đạo đức cốt lõi, là nền tảng của một xã hội phát triển bền vững. Mỗi người cần được giáo dục từ sớm để hiểu rằng: mình là một phần của cộng đồng, và đất nước là mái nhà chung mà ai cũng phải có bổn phận gìn giữ, xây dựng.

Viết bài văn nghị luận về một vấn đề đời sống mẫu 2

Sự sẻ chia và đoàn kết – giá trị sống cốt lõi trong mối quan hệ với cộng đồng và đất nước

Trong guồng quay vội vã của cuộc sống hiện đại, có lẽ chúng ta đôi khi quên mất một giá trị giản dị nhưng thiêng liêng: sự sẻ chia và đoàn kết. Không chỉ là đức tính cá nhân, đó còn là sức mạnh làm nên bản sắc văn hóa, làm nên sức sống bền vững của một quốc gia. Khi bàn về mối quan hệ giữa con người với cộng đồng và đất nước, không thể không nhắc tới vai trò quan trọng của tinh thần gắn bó, yêu thương.

Con người sinh ra đã mang tính xã hội, nghĩa là luôn cần đến nhau để sống và phát triển. Trong đời sống thường ngày, việc sẵn sàng giúp đỡ, sẻ chia với người khác không chỉ thể hiện nhân cách mà còn tạo nên sợi dây vô hình gắn kết các cá nhân thành một tập thể. Một người biết chia sẻ là người biết sống tử tế, biết đồng cảm và đặt mình vào hoàn cảnh của người khác.

Khi cả cộng đồng biết sẻ chia, sẽ hình thành nên một xã hội lành mạnh, biết tương trợ và giàu lòng nhân ái. Những hình ảnh người dân cả nước cùng nhau ủng hộ đồng bào vùng lũ, hay các y bác sĩ xông pha nơi tuyến đầu chống dịch… là minh chứng rõ ràng cho sức mạnh của tình người. Trong gian khó, chính tinh thần đoàn kết dân tộc đã giúp Việt Nam vượt qua nhiều thử thách lớn.

Đoàn kết không chỉ là một khẩu hiệu, mà là hành động cụ thể. Đó là khi học sinh giúp nhau học tập, khi hàng xóm láng giềng tương trợ, khi mọi người biết chia sẻ khó khăn, tránh những hành vi ích kỷ, trục lợi. Và cao hơn nữa, đó là sự gắn kết giữa các thành phần trong xã hội – từ người dân đến chính quyền – cùng nhau xây dựng một đất nước vững mạnh.

Ngược lại, khi con người sống lạnh lùng, thờ ơ, chỉ biết đến bản thân mình thì xã hội sẽ trở nên rời rạc, vô cảm. Một cộng đồng mà ai cũng sống ích kỷ thì không thể gọi là cộng đồng, và đất nước ấy sẽ mất dần bản sắc, mất đi nội lực phát triển.

Là học sinh, chúng em cần học cách yêu thương và biết sống vì người khác. Biết nhường nhịn, biết cảm thông, biết chia sẻ – đó không chỉ là biểu hiện của đạo đức, mà còn là nền tảng để trưởng thành. Trong mối quan hệ với đất nước, điều đó càng có ý nghĩa lớn lao hơn, bởi mỗi hành động nhỏ hôm nay đều góp phần tạo nên một xã hội nhân văn ngày mai.

Viết bài văn nghị luận về một vấn đề đời sống mẫu 3

Ước mơ cá nhân và lý tưởng cống hiến – sống vì mình, nhưng cũng vì đất nước

Trong mỗi con người đều có ước mơ – đó là điều làm cho cuộc sống trở nên có ý nghĩa. Nhưng khi sống trong một xã hội, con người không thể chỉ chạy theo ước mơ cá nhân mà quên đi lý tưởng sống vì cộng đồng, đất nước. Mối quan hệ giữa ước mơ cá nhân và lý tưởng tập thể là một vấn đề quan trọng trong đời sống con người hôm nay.

Ước mơ cá nhân chính là những khát vọng chân thành và chính đáng: được học tập, làm việc, có cuộc sống tốt hơn, có sự nghiệp ổn định. Ai cũng có quyền mơ ước và nỗ lực để đạt được điều đó. Tuy nhiên, nếu chỉ sống vì bản thân, con người sẽ dần trở nên ích kỷ, vụ lợi. Một xã hội mà ai cũng mưu cầu lợi ích riêng, không quan tâm đến tập thể, thì sẽ không thể phát triển lành mạnh.

Ngược lại, khi mỗi người biết kết hợp giữa ước mơ riêng và lý tưởng cống hiến – sống không chỉ vì mình mà còn vì cộng đồng, đất nước – thì khi ấy, giấc mơ cá nhân sẽ có ý nghĩa sâu sắc hơn. Những con người như Bác Hồ, Võ Nguyên Giáp, hay bao bác sĩ, kỹ sư, chiến sĩ hôm nay… đều là những tấm gương sống vì lý tưởng cao đẹp. Họ cũng từng có ước mơ cá nhân, nhưng đã chọn hòa giấc mơ ấy vào lý tưởng phục vụ Tổ quốc.

Lý tưởng sống vì cộng đồng không đòi hỏi điều gì to tát. Đó có thể là chọn nghề giáo để gieo tri thức, là làm bác sĩ để cứu người, là học sinh luôn chăm chỉ học tốt để mai sau xây dựng quê hương. Khi lý tưởng cống hiến được nuôi dưỡng trong mỗi người, thì quốc gia sẽ có nội lực mạnh mẽ để vươn lên.

Sự hòa quyện giữa ước mơ cá nhân và trách nhiệm với cộng đồng chính là điều làm nên một công dân hiện đại, tử tế. Em tin rằng, thế hệ trẻ hôm nay – những học sinh như em – sẽ biết sống vì lý tưởng cao đẹp ấy, để không chỉ sống có ích cho bản thân, mà còn góp phần làm cho đất nước ngày càng giàu mạnh, văn minh.

Viết bài văn nghị luận về một vấn đề đời sống mẫu 4

Tinh thần tự nguyện và vai trò của cá nhân trong cộng đồng

Trong xã hội hiện đại, con người không chỉ cần tri thức và kỹ năng để tồn tại, mà còn cần có một phẩm chất đặc biệt để sống trọn vẹn và có ý nghĩa – đó là tinh thần tự nguyện. Khi nói về mối quan hệ giữa cá nhân với cộng đồng và đất nước, tinh thần tự nguyện là minh chứng rõ ràng nhất cho lòng nhân ái, ý thức công dân và trách nhiệm xã hội.

Tinh thần tự nguyện là sự sẵn sàng tham gia, cống hiến vì tập thể mà không đòi hỏi sự đền đáp. Đó có thể là tham gia các hoạt động vì môi trường, giúp đỡ người nghèo, hiến máu nhân đạo, hay đơn giản chỉ là sẵn sàng góp sức khi cộng đồng cần. Người có tinh thần tự nguyện thường sống tích cực, biết nghĩ cho người khác và luôn mong muốn làm điều tốt đẹp cho xã hội.

Vai trò của tinh thần tự nguyện trong mối quan hệ giữa con người và cộng đồng là vô cùng to lớn. Nó tạo nên sự kết nối giữa người với người, làm nên bản sắc văn hóa của một dân tộc nhân hậu, đoàn kết. Khi cả xã hội biết sống vì nhau, đất nước sẽ trở nên mạnh mẽ hơn cả về tinh thần lẫn vật chất.

Thực tế cho thấy, trong những giai đoạn khó khăn – như dịch bệnh COVID-19 hay thiên tai lũ lụt – chính tinh thần tự nguyện đã góp phần không nhỏ trong việc ổn định xã hội. Hàng ngàn y bác sĩ, sinh viên ngành y, người dân thường… đã lên đường đến vùng dịch, không quản ngại nguy hiểm để cống hiến sức mình. Họ không cần danh hiệu hay tiền thưởng, mà chỉ cần một điều: được giúp đỡ, được góp sức.

Ngược lại, trong một xã hội thiếu vắng tinh thần tự nguyện, con người sống ích kỷ, thờ ơ với tập thể. Khi ai cũng chỉ lo cho bản thân, cộng đồng sẽ dần mất đi sự gắn kết. Một người sống mà không bao giờ giúp đỡ ai, không quan tâm đến xã hội, sẽ mãi sống trong cái vỏ cá nhân nhỏ bé và vô nghĩa.

Giáo dục tinh thần tự nguyện là trách nhiệm của gia đình, nhà trường và toàn xã hội. Đặc biệt với học sinh – thế hệ tương lai của đất nước – việc tham gia các hoạt động thiện nguyện, công ích không chỉ là rèn luyện đạo đức, mà còn là cách để trưởng thành. Hãy bắt đầu từ những điều nhỏ như giúp bạn học yếu hơn, dọn dẹp lớp học, tham gia phong trào của trường – đó cũng là góp phần xây dựng cộng đồng.

Cuộc sống chỉ thực sự có ý nghĩa khi ta biết sống vì người khác. Tinh thần tự nguyện không chỉ giúp đỡ người khác, mà còn khiến chính chúng ta trở nên tốt đẹp hơn.

Viết bài văn nghị luận về một vấn đề đời sống mẫu 5

Ý thức tuân thủ pháp luật – nền tảng của mối quan hệ giữa con người và đất nước

Trong bất kỳ xã hội nào, pháp luật luôn đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh hành vi con người, đảm bảo trật tự và công bằng. Ở Việt Nam, vai trò của pháp luật càng được nhấn mạnh trong quá trình xây dựng nhà nước pháp quyền. Do đó, ý thức tuân thủ pháp luật không chỉ là nghĩa vụ của mỗi công dân, mà còn là biểu hiện của trách nhiệm đối với cộng đồng và đất nước.

Pháp luật là hệ thống quy định được nhà nước ban hành nhằm bảo vệ quyền lợi, giữ gìn trật tự xã hội và đảm bảo công bằng cho mọi công dân. Mỗi người, dù là ai, làm gì, ở đâu cũng phải sống và hành xử theo khuôn khổ pháp luật. Ý thức tuân thủ pháp luật chính là sự tự giác trong hành vi, không vi phạm luật, đồng thời lên án những hành động sai trái.

Người có ý thức pháp luật tốt sẽ không xả rác bừa bãi, không vượt đèn đỏ, không buôn bán gian lận, không sử dụng bạo lực… Những hành động tưởng như nhỏ ấy lại là nền tảng để xây dựng một xã hội văn minh. Ngược lại, người xem thường pháp luật dễ trở thành mối nguy cho cộng đồng – họ gây mất an toàn, làm suy yếu niềm tin xã hội, thậm chí có thể gây hậu quả nghiêm trọng cho đất nước.

Trong những năm gần đây, nhiều chiến dịch tuyên truyền pháp luật đã được thực hiện rộng rãi: “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”, “Sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật”,… Điều đó cho thấy sự coi trọng của nhà nước đối với vai trò của mỗi công dân trong việc giữ gìn kỷ cương.

Là học sinh – công dân trẻ – chúng ta có thể góp phần xây dựng xã hội kỷ cương bằng cách tuân thủ nội quy trường lớp, sống văn minh, lên tiếng khi thấy sai trái. Đó là bước khởi đầu để hình thành ý thức công dân – một yếu tố quan trọng để đất nước phát triển ổn định và lâu dài.

Tuân thủ pháp luật không phải là ràng buộc, mà là cách sống văn minh, tôn trọng người khác và bảo vệ chính mình. Chỉ khi mỗi người tự giác chấp hành pháp luật, đất nước mới có thể vững vàng đi lên trong ổn định và tiến bộ.

Viết bài văn nghị luận về một vấn đề đời sống mẫu 6 

Vai trò của giáo dục trong việc hình thành ý thức công dân với đất nước

Giáo dục không chỉ là con đường dẫn đến tri thức, mà còn là nền tảng hình thành nên nhân cách và ý thức công dân của mỗi người. Trong mối quan hệ giữa cá nhân và đất nước, giáo dục đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra những con người vừa có năng lực, vừa có trách nhiệm với cộng đồng.

Giáo dục giúp con người nhận thức đúng đắn về bản thân, về xã hội, từ đó điều chỉnh hành vi theo hướng tích cực. Một người được giáo dục tốt sẽ biết đâu là điều đúng sai, biết tôn trọng người khác, biết đặt lợi ích tập thể lên trên cái tôi cá nhân. Họ sẽ sống có lý tưởng, biết sống vì mục tiêu chung chứ không chỉ vì lợi ích riêng.

Trong mối quan hệ với đất nước, giáo dục góp phần xây dựng lòng yêu nước, tinh thần tự hào dân tộc. Qua những bài học lịch sử, văn hóa, pháp luật…, học sinh hiểu được những giá trị của độc lập – tự do, của hi sinh và cống hiến. Chính những hiểu biết ấy sẽ là động lực để thế hệ trẻ sống trách nhiệm hơn với Tổ quốc.

Thực tế chứng minh rằng các quốc gia phát triển đều có nền giáo dục tốt, vì con người chính là nhân tố quyết định sự thịnh vượng của một dân tộc. Ngược lại, nơi nào giáo dục bị xem nhẹ, nơi đó đạo đức xã hội suy thoái, lòng yêu nước bị mai một.

Là học sinh, chúng em nhận thức rõ rằng: được đến trường không chỉ là quyền lợi, mà còn là nghĩa vụ với đất nước. Mỗi bài học, mỗi tiết học không chỉ để thi cử mà còn để chuẩn bị cho hành trình trưởng thành – hành trình làm chủ bản thân và đóng góp cho quê hương.

Một đất nước hùng mạnh không chỉ có tiềm lực kinh tế, mà còn cần những con người biết sống đúng – sống tử tế, sống có ích. Và giáo dục chính là con đường bền vững để tạo nên những con người như thế.

Xem thêm: 

Top 18+ viết đoạn văn thể hiện tình cảm cảm xúc về một câu chuyện

25+ viết bài văn kể lại một chuyến đi tham quan di tích lịch sử văn hóa